Tersine Lojistik Nedir?

Tersine lojistik; hammadde, yarı mamul ya da ürün durumunda olan malzemelerin yenilenmesi, geri dönüştürülmesi, bakım ve onarımının yapılması için uygun koşulları sağlayacak şekilde bertaraf edilmesidir. Ürünleri bertaraf etme ve geri kazandırma faaliyetlerini kapsayan tersine lojistik süreçleri, ulusal ve uluslararası standartlar kapsamında planlanır ve uygulanır.

Tersine lojistik; ekolojik, ekonomik ve yasal olmak üzere üç önemli kategoride avantaj sağlar. Yasalara göre ürünlerin geri toplanmasını ve yeniden gözden geçirilmesini zorunlu kılınır. Tersine lojistiğin ekonomik yararlarından en önemlisi ise yeni üretilecek olan hammadde ya da ürünler için harcanan enerji ve iş yükünün geri dönüşüm faaliyetleri aracılığı ile azaltılmasıdır. Enerji, işgücü ve ekonomik yararların doğal sonucu olarak, çevreye zarar verebilecek atıkların geri dönüştürülmesi azaltılması ile ekolojik fayda da açığa çıkar.

Tersine Lojistik Çeşitleri Nelerdir?

Tersine lojistik ürünlerin geri dönüştürülmesi, tekrar kullanılması ya da yok edilmesi ve çevreye zarar vermeden toplanmasında son derece önemli bir yere sahiptir. Tersine lojistik türleri ise şu şekildedir.

Ürünlerin geri dönüşümünün sağlanması,

• Ürünlerin geri kazandırılması,
• Ürünlerin yeniden kullanılması,
• Atıkların kurallara uygun şekilde imha edilmesi,
• Bakım ve onarım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi olarak sıralanabilir.

Tersine lojistik günümüzde birçok sektörde kendine yer buluyor. Bu sektörler ise otomotiv, demir-çelik, elektronik, e-ticaret, kimya, ilaç, ve iş makineleri endüstrisidir.

Tersine Lojistik Kazanımları Nelerdir?

Tersine lojistik; geri dönüşüm, müşteri ilişkilerinin iyileştirilmesi, yasal ve çevresel sorumlulukların gerçekleştirilmesi gibi sorumlulukları yerine getirir. Geri dönüştürme sayesinde kullanım ömrünü tamamlamış ya da kullanım sırasında değerini kaybetmiş birçok ürün uygun süreçlerden sonra yok olmak yerine kullanıma geri kazandırılır.

Özellikle yeni tüketim şartlarına göre ürünler, kullanım ömürleri içinde olsa dahi eski popülerliğini kaybettiği anda geri kazandırma yoluyla yeniden değerlendirilir. Bu geri kazanım işlemi sayesinde yeni bir ürün üretiminde kullanılması gereken enerji, hammadde ve işçilik gibi maliyetler azalır. Bu durumda, ekonomik olarak yarar elde edilmesini sağlar. Tersine lojistik ile çevresel sorumlulukların da büyük oranda yerine getirildiğinden söz edilebilir. Tersine lojistik faaliyetlerini benimseyen firmalar, müşteri memnuniyetinde artış sağlamayı hedefler.

Tersine Lojistik Yönetiminde Destekleyici Unsurlar Nelerdir?

Tersine lojistik süreci, ürünlerin değerini korur ve uygun şekilde yeniden kullanımını sağlar. Ürünlerin imha edilmek üzere tüketiminden üretimine doğru olan akışta, gerekli planlama ve yönetimin yapılması ise tersine lojistik yönetimi olarak ifade edilir. Ürünlerin yok edilmesi kadar yeniden kullanıma sunulması da, büyük bir öneme sahiptir. Bu süreçte önemli bir rol üstlenen tersine lojistik, konusunda uzman ekipler tarafından titizlikle sürdürülür.

Tersine lojistik kapsamı;

• Ürünlerin tedarik aşamasında herhangi bir zarar görmesi,
• Kalite kontrol sürecinde, standartların sağlamaması,
• Teslimatın eksik, yanlış ya da hasarlı olması,
• Ürünlerin tüketim ömürlerinin dolması,
• Tamir amacı ile geri dönüşler yapılması,
• Ürünün herhangi bir nedenle yeniden değerlendirilmesi,
• Zararlı maddelerle alakalı bazı geri dönüşlerin yapılması sıralanabilir.

Tersine lojistiğin destekleyici unsurları da son derece önemlidir. Lojistik ağında profesyonel bir akış sağlayacak, iyi bir iletişim sisteminin kurgulanması en önemli destekleyici unsurların başında gelir. Geri dönüşüme alınan ürünler ile ilgili bazı önyargıların engellenmesi için gerekli bilgilendirilmelerin yapılması da önemlidir. Ürünlerin süreç takibinin eksiksiz olarak yapılması, tersine lojistik ağının tüm aşamalarının kusursuzca tasarlanması ve planlanması, uygulama aşamasında denetiminin yapılması da destekleyici unsurlar arasında yer alır.

Tersine Lojistik Neden Önemlidir?

Günümüzde çevre bilincinin artması ile malzemelerin veya atıkların geri dönüştürülmesi ve yeniden kullanılması da artış gösterir. Bu aşamada tersine lojistik; kirliliği azaltması ve doğal kaynakları koruması ile ön plana çıkar. Tersine lojistik, geri dönüşümle sınırlı değildir.

Tersine lojistik uygulamalarının hem geliştiriciler hem de kullanıcılar için önemi farklıdır.

İyileştirilmiş Müşteri Hizmeti

Tersine lojistik sayesinde iadeler ve geri çağırmalar hızlı bir şekilde değerlendirilir. Bu durum da şirketlerin müşteri hizmetlerini iyileştirmelerine yardımcı olur.

Geliştirilmiş Marka İmajı

Bir şirket kusursuz bir yönetim ve yanıt kapasitesine sahip olduğu zaman daha iyi müşteri hizmeti sağlar.

Azaltılmış Çevresel Etki

Tersine lojistik, tehlikeli atıkları uygun şekilde bertaraf eder ve atık malzemeleri geri dönüştür. Böylece şirketlerin çevresel etkilerini azaltmaya yardımcı olur. Verimli tersine lojistik operasyonları aynı zamanda, enerji ve kaynak tasarrufu imkanı sunar.

Verimlilik ArtışıTersine lojistik, iadeleri ve geri çağırmaları değerlendirme ihtiyacı sebebi ile geleneksel lojistik operasyonlar kadar tercih edilmese de gelişen teknolojiler, son yıllarda tersine lojistiği daha verimli hale getirmeye devam ediyor.